Δημήτρης Κατωπόδης
Μέλος Δ.Σ. Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου
Παρέμβαση στο 19ο Συνέδριο Λιανικού Εμπορίου
Λευκωσία, Ioύνιος 2022
__
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, εκλεκτοί προσκεκλημένοι, αγαπητοί φίλοι,
Επιτρέψτε μου κατ’ αρχάς να μεταφέρω εκ μέρους του Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου, τη θλίψη μας για την απώλεια της υπουργού Ζέτας Αιμιλιανίδου, ενός ανθρώπου που κόσμησε την πολιτική ζωή της χώρας. Μαζί με τα συλλυπητήριά μας στους οικείους της, θέλουμε από το βήμα αυτό να μεταφέρουμε την ευγνωμοσύνη μας για όσα πρόσφερε στη χώρα από όποια θέση κι αν υπηρέτησε.
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι,
Για μια ακόμη χρονιά το συνέδριο διεξάγεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονική περίοδο. Δυστυχώς όμως, η έξοδος από την υγειονομική κρίση που μας ταλαιπώρησε τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια, δεν έδωσε τέλος στην αβεβαιότητα που εξακολουθεί να επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Τα κατάλοιπα της πανδημίας αλλά κυρίως ο πόλεμος στην Ουκρανία, δημιουργούν ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον, το οποίο επηρεάζει άμεσα και το εμπόριο. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις των κυρώσεων που η Δύση επέβαλε στη Μόσχα, πλήττουν καίρια την καταναλωτική δύναμη και προκαλούν σοβαρότατο αντίκτυπο στην οικονομία.
Η ενεργειακή κρίση είναι μια καθημερινή πραγματικότητα την οποία βιώνουμε όλοι μας με την ακρίβεια στα καύσιμα και τις ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, ενώ το κόστος κατασκευής έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Επιπλέον όλων αυτών των αρνητικών δεδομένων, δεν πρέπει να ξεχνούμε το αυξημένο κόστος στις μεταφορές σαν αποτέλεσμα των προβλημάτων που προκάλεσε στην εφοδιαστική αλυσίδα η πανδημία.
Όλα τα πιο πάνω δεδομένα δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον στο λιανικό εμπόριο. Η συρρίκνωση της καταναλωτικής δύναμης σε συνδυασμό με την κακή ψυχολογία, επιδρούν αρνητικά στο εμπόριο, γεγονός που έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις.
Τα αποθέματα σε εμπόρευμα και το δίλημμα για νέες παραγγελίες ή όχι, υπήρξε και παραμένει ακόμη ένα σοβαρότατο θέμα που επηρεάζει δυσμενώς σχεδόν το σύνολο του λιανικού εμπορίου.
Μέσα σ’ αυτές τις αντίξοες συνθήκες καλούμαστε να διαφυλάξουμε τη σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας, να συνεχίσουμε την επιχειρηματική μας δραστηριότητα.
Για να αντιληφθεί κάποιος το ειδικό βάρος του λιανικού εμπορίου στην οικονομία της χώρας θα περιοριστώ να αναφέρω μερικούς αριθμούς: Στο λιανικό εμπόριο απασχολούνται 45 χιλιάδες εργαζόμενοι από σύνολο 75 χιλιάδων που εργάζονται γενικά στο εμπόριο. H δε συνεισφορά του λιανικού εμπορίου στο ΑΕΠ της χώρας ανέρχεται στο 12% και είναι στη δεύτερη θέση μετά την τουριστική βιομηχανία.
Τα μεγέθη αυτά καταδεικνύουν τη σημασία του λιανικού εμπορίου αλλά και τη συμβολή του στην προσπάθεια για την ανόρθωση της οικονομίας. Είναι γι’ αυτό που θεωρούμε ότι η στοχευμένη στήριξη από το κράτος είναι αναγκαία. Πολύ ορθά το κράτος στάθηκε δίπλα στις επιχειρήσεις κατά την περίοδο της πανδημίας. Έχουμε την βαθύτατη πεποίθηση ότι το κράτος θα πρέπει να μελετήσει σοβαρά την καταβολή βοήθειας σε επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου που πλήττονται από τις επιπτώσεις του πολέμου.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα στο λιανικό εμπόριο παραμένει η εξεύρεση προσωπικού, αφού ως γνωστόν η αποχώρηση μεγάλου αριθμού κοινοτικών μετά την πανδημία δεν αναπληρώθηκε, οι αιτητές πολιτικού ασύλου δεν μπορούν να προσφέρουν μόνιμη λύση, ενώ η σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να δοθούν άδειες για προσωπικό από τρίτες χώρες είναι μονόδρομος. Οι συγκεκριμένες διαδικασίες θα πρέπει να απλοποιηθούν, ενώ παράλληλα θα πρέπει να μειωθεί και ο χρόνος διεκπεραίωσης τους. Οι διαδικασίες αδειοδότησης από το Κράτος θα πρέπει να μειώνουν τα εμπόδια για τις επιχειρήσεις και να αποτελούν μην τροχοπέδη προς την ανάπτυξη.
Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί φίλοι,
η τουριστική χρονιά προβλέπεται να καταγράψει σοβαρές απώλειες. Με βάση τις εκτιμήσεις του υφυπουργείου Τουρισμού, η τρέχουσα τουριστική σεζόν θα είναι καλύτερη από την περσινή. Μακάρι οι προβλέψεις να επαληθευτούν. Σε κάθε περίπτωση όμως, θα πρέπει να μελετηθεί το ενδεχόμενο κρατικής αρωγής στις επιχειρήσεις που έχουν ανάγκη, ώστε να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται έστω στον ελάχιστο δυνατό βαθμό και να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου που είναι μέχρι τον Απρίλιο 2022, δείχνουν μια οριακή αύξηση του 1.3 % στον όγκο κύκλου εργασιών σε σχέση με την αντίστοιχη τετραμηνία του περσινού έτους και αύξηση του 10.2% στην αξία κύκλου εργασιών. Όμως αυτές οι ποσοστιαίες μεταβολές είναι πλασματικές, καθώς την περασμένη χρονιά το λιανικό εμπόριο ήταν κλειστό τον Απρίλιο και των Μάιο ένεκα των lockdown. Η μεγάλη αύξηση που παρατηρείται στην αξία κύκλου εργασιών οφείλεται στον πληθωρισμό. Εάν θέλουμε να συγκρίνουμε τον μόνο τομέα που παρέμεινε καθολικά ανοιχτός καθ’ όλη την διάρκεια των lockdown, δηλαδή των τομέα των τροφίμων, εκεί φαίνεται μείωση του όγκου κύκλου εργασιών κατά 4,7%, ενώ στην αξία κύκλου εργασιών παρατηρείται αύξηση του 1.1% λόγω του πληθωρισμού.
Κυρίες και κύριοι,
Το λιανικό εμπόριο βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο. Το ηλεκτρονικό εμπόριο αλλάζει εντελώς το τοπίο, διαφοροποιεί τους όρους και ανατρέπει λογικές δεκαετιών. Μοιάζει κάπως με το μαχαίρι, που είναι απαραίτητο εργαλείο καθημερινής χρήσης αλλά μπορεί να μετατραπεί και σε φονικό όπλο. Είμαστε βέβαιοι ότι στην πλειοψηφία τους οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής. Είναι όμως γεγονός ότι θα υπάρξουν και επιχειρήσεις που δύσκολα θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν χωρίς βοήθεια. Γι’ αυτό καλούμε το κράτος να σταθεί δίπλα στον επιχειρηματικό κόσμο, να αφουγκραστεί την αγωνία τους και να συνδράμει την προσπάθειά τους. Όχι για να έχουν περισσότερο κέρδος αλλά για να μπορέσουν να επιβιώσουν και να διατηρήσουν πολύτιμες θέσεις εργασίας.
Όπως πάντοτε έτσι και τώρα, εμείς από την πλευρά μας είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε εισηγήσεις και με εποικοδομητικό πνεύμα να συνδράμουμε στις προσπάθειες για ανόρθωση της οικονομίας, περιφρούρηση των θέσεων εργασίας και διαφύλαξη του βιοτικού επιπέδου για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.
